Mọi thứ đã thay đổi, trừ bản chất con người ?

Người ta có thể chống lại sự tấn công của người khác, nhưng người ta không thể chống lại lời khen ngợi của người khác. Nếu ai đó hỏi bạn, bạn có thích nghe sự thật không? Có thể bạn sẽ nói, không thích nghe lời thật chẳng lẽ thích nghe lời giả dối? Nói thế cũng đúng. Nhưng khi ai đó nói sự thật về lỗi lầm của bạn, trong lòng của bạn chắc chắn sẽ cảm thấy khó chịu. Đây là bản chất của con người. Chỉ những người can đảm mới chấp nhận được những lời chỉ trích, phê bình và đối mặt với những yếu kém của mình, có vậy thì chúng ta mới có được cái nhìn đúng về bản thân, đạt được sự tự do về tinh thần và một cuộc sống trí tuệ.

Hiểu được mặt tối của chính mình là cách tốt nhất để đối phó với mặt tối của người khác. Người ta thường nói, "dạ tiểu nhân khác với lòng quân tử", nhưng thực ra câu này không đúng. Tất cả những điều ác mà bạn có thể nghĩ đến thì đối phương nhất định cũng đã từng nghĩ qua rồi. Chỉ là người có đạo đức sẽ biết kiểm soát bản thân và không ngừng phản tỉnh, trong khi những người không có đạo đức sẽ biến những suy nghĩ xấu đó thành hành động. Đôi khi, cách tốt nhất để đối phó với cái ác của người khác chính là phải hiểu cái ác trong chính trái tim mình trước đã.

Một người để ý cái gì nhất, thì đó chính là thứ khiến họ tự ti nhất. Phàm là con người thì đều sẽ chú trọng thể diện, đôi khi một người khoe khoang quá nhiều chưa chắc là họ đã tự tin, có khi những người như thế lại là những người kém tự tin về mình nhất. Chính vì tự ti nên họ sẽ càng muốn che đậy nó bằng những "lớp nền hào nhoáng", chú tâm đến nó nhiều hơn.

Một trong những điểm yếu chí mạng của bản chất con người là: quan tâm đến cách người khác nhìn nhận mình. Sự quan tâm của chúng ta đối với người khác giống như một cái lồng, trói chặt chính chúng ta. Ý kiến và đề xuất của người khác không quyết định bạn trở thành ai. Những gì bạn nói và những gì bạn làm mới quyết định bạn trở thành người như thế nào và bạn có cuộc sống như thế nào, chứ không phải lời nói và hành động của người khác định đoạt cuộc đời bạn. Hãy nhớ rằng, họ không có năng lực mạnh đến thế!

Nhân tính chỉ có thể chia sẻ, chứ không thể bị lợi dụng. Ai muốn lợi dụng nhân tính thì chắc chắn không phải là người hiểu rõ về nhân tính. Khi bạn lợi dụng người khác, người khác có thể cảm nhận được điều đó. Sở dĩ bạn lợi dụng được họ, chỉ là vì họ cho phép bạn lợi dụng mà thôi, khi đó 2 chữ "lợi dụng" đã biến thành "chia sẻ" rồi.

Không có đơn thuần, thiện lương và chân thật thì cũng sẽ không có sự vĩ đại. Sự ngây thơ, lòng tốt và sự chân thật giống như những hạt giống được gieo vào lòng mỗi con người, chỉ cần được chăm sóc cẩn thận, chúng sẽ đâm xuyên qua lòng đất và đâm chồi nảy lộc, cho ra những bông hoa muôn màu muôn vẻ mang tên "mạnh mẽ", "dũng cảm", "tích cực". Và "vĩ đại" là đóa hoa đẹp nhất trong số đó.

Bản chất của con người không phải là cái trừu tượng vốn có của một cá nhân riêng lẻ mà thực chất là tổng hòa của mọi quan hệ xã hội. Là con người thì chúng ta đều sẽ có một mối liên hệ gắn bó chặt chẽ với thế giới, cha mẹ, người thân, bạn bè và đồng nghiệp. Nếu không có những mối quan hệ này, không ai có thể chứng minh rằng thế giới này có liên quan đến "tôi".

Cuộc sống là mối quan hệ, mối quan hệ là cuộc sống; để cải thiện cuộc sống, chỉ cần cải thiện mối quan hệ. Cuộc sống là các mối quan hệ. Mỗi chúng ta không thể tồn tại độc lập mà không có mối quan hệ. Chỉ bằng cách tương tác đúng đắn với tất cả các loại mối quan hệ trong cuộc sống, chúng ta mới có thể sống trọn vẹn cuộc sống của mình. Không có nhiều hơn hai con đường để phát triển nội tâm, một là tu dưỡng nội tâm và thiền định, hai là thông qua các mối quan hệ. Bạn lựa chọn phát triển trong các mối quan hệ hay là suy thoái để có được một cuộc sống tốt hơn? Chắc hẳn bạn đã có cho mình một đáp án chính xác.

Quá trình trưởng thành nội tâm là một quá trình không ngừng tự khám phá bản thân, nếu không hiểu rõ bản thân mình trước thì chúng ta khó có thể hiểu được người khác. Khi liên tục tự khám phá bản thân, chúng ta sẽ có nhiều khả năng phát hiện ra những thiếu sót của bản thân và sửa chữa chúng. Trong quá trình sửa mình, bạn cũng sẽ hiểu tại sao người khác làm và nghĩ như vậy.

Sự tầm thường thực sự không phải là không đạt được gì trong xã hội, mà là sự trống rỗng về tinh thần và tâm hồn, một loại cằn cỗi bên trong. Có vẻ như "thành công và nổi tiếng" đã trở thành một thước đo của sự phi thường. Nhưng giàu có về tiền bạc không bao giờ bù đắp được cho sự nghèo nàn về tinh thần. Của cải có thể chỉ là con số, nhưng chiều sâu tinh thần là cả một di sản phong phú mà tiền bạc không bao giờ có thể mua và so sánh được. Một người giàu có về vật chất sẽ không bao giờ hạnh phúc được nếu họ nghèo nàn về tinh thần và tâm hồn mình.

Cô đơn không phải vì không có ai bên cạnh. Lý do thực sự khiến bạn cảm thấy cô đơn là không thể trò chuyện với người khác về những cảm xúc quan trọng nhất. Hầu hết mọi người trên thế giới đều cô đơn, sự cô đơn ẩn náu trong từng tế bào và tồn tại một cách ngoan cường khó mà chống phá. Nhưng cũng nhờ cô đơn mà con người mới có thể trường thành. Bởi chỉ khi cô đơn và tĩnh lặng, con người mới có cơ hội đối diện và soi xét tâm hồn của chính mình.

Thế giới rất đơn giản, và cuộc sống cũng vậy. Không phải thế giới phức tạp, mà là bạn đã làm cho thế giới trở nên phức tạp. Hãy vứt bỏ những thứ không quan trọng, hãy chỉ nhớ đến những điều tốt đẹp, làm cho cuộc sống của bạn đơn giản hơn và lòng bạn cũng sẽ thanh thản hơn. Cuộc đời ngắn ngủi, gian khổ thì nhiều, may mắn chỉ có đôi ba lần. Trên đường đi có cay đắng ngọt bùi, đời người cứ vui vẻ là được, làm người cứ đơn giản là được.

Con người ban đầu khi được sinh ra, bản tính vốn là sự lương thiện. Khi mới sinh ra, bản chất của mọi người đều tốt, và chúng ta ai cũng giống nhau. Sau này môi trường sống và cách giáo dục đã làm thay đổi tất cả. Tâm của một người ở cảnh giới nào thì ở ngoài họ sẽ sống ở trong thế giới như thế.

Thay đổi bản thân là thần, thay đổi người khác là thần kinh. Tuy trần trụi và thẳng thắn nhưng không phải là vô cớ. Bản tính con người có thay đổi được không? Ở đây không là nhận định đúng hoặc sai về bản chất, bản tính con người mà là chúng ta sẽ hiểu và nhìn nhận ý nghĩa câu nói này như thế nào.

Mỗi người đều được sinh ra và lớn lên trong hình hài, hoàn cảnh gia đình, cuộc sống khác nhau. Từ đó bản tính, tính cách của mỗi người cũng hoàn toàn khác nhau, và hiển nhiên, có người tốt, kể xấu, có người khuyết tật, có người lành lặn, hay có người đẹp, người xấu... Cốt lõi nhất ở đời người là sống cho xứng đáng theo từng môi trường mà mỗi người lớn lên.

Giang sơn dễ đổi bản tính khó dời, bản tính con người có thay đổi được không? Chúng ta sống ở đời “nhân vô thập toàn”, con người chẳng ai là hoàn hảo, một ý niệm tuy đơn giản nhưng thật khó với những ai không chịu hiểu và nhận ra điều đó. Mỗi người đều có những bản tính khác nhau và sẽ là hằng hà xa số những câu chuyện khác nhau được tạo ra. Cái gọi là giang sơn dễ đổi bản tính khó dời, bản tính con người có thay đổi được không, ý muốn nói tính cách và thói quen của một người là thứ rất khó để thay đổi.

Cũng giống như việc không ai có thể đánh thức một người chỉ đang giả vờ ngủ, cũng không ai có thể dễ dàng thay đổi người khác, trừ khi bản thân đối phương muốn thay đổi. Bạn hay tôi hay nhiều người khác, chắc hẵn ai cũng từng sai phạm, lầm lỡ, ngu dại có thể là một đôi lần, cũng có thể là hết lần này đến lần khác, và sau những lần ấy, bạn hay tôi hay ai đó, có nhìn lại và sửa đổi không. Bản chất, bản tính của con người nằm ở chỗ này.

Cuộc sống sẽ không quá ưu đãi cho chúng ta thật nhiều điều với hai từ “cơ hội”, nhưng chúng ta hoàn toàn có thể tạo ra “cơ hội” để nắm bắt và thực hiện và bản tính khó dời chỉ khi chính bản thân không chịu thay đổi, cố chấp và bảo thủ, không lắng nghe, không học hỏi. Trong Giang sơn dễ đổi bản tính khó dời, bản tính con người có thay đổi được không, có năm bản tính mà cả đời chúng ta phải học và làm:

Mạnh mẽ nhưng đừng thô lỗ
Tử tế nhưng đừng nhu nhược
Liều lĩnh nhưng đừng lưu manh
Khiêm tốn nhưng đừng nhút nhát
Tự tin nhưng đừng kiêu ngạo

Trong công việc, Giang sơn dễ đổi bản tính khó dời, bản tính con người có thay đổi được không, bạn không hẳn là một người thông minh, nhưng bạn nhìn theo tình thế công việc, môi trường xung quanh và đối tác để đưa ra những chiến lược mới hơn, thay đổi một chút về tính cách trong ứng xử, bớt đi một chút nóng giận, bớt đi một chút than vãn, nhìn mọi việc tích cực hơn để hài hòa với mọi người, từ đó bạn khiến họ nhớ đến và có thiện cảm với bạn nhiều hơn, đó là cách bạn tự mở ra “cơ hội” tốt hơn. Hoặc trong tình yêu, người ngu dại là người cố tình đi thay đổi bản tính đối phương theo ý mình muốn, bạn không cho đối phương tự do và sống thật thì chính bạn tự tước mất tình yêu vốn có tự nhiên và chân thành của cả hai.

Đã sống và yêu thương thì tất cả là tự nguyện, bản tính khó dời hay không vẫn là lòng người, từ bạn mà khiến họ hết lòng thay đổi để tốt hơn mỗi ngày và tạo dựng các mối quan hệ lâu dài, bền vững. Hoặc trong rất nhiều câu chuyện đời thường, cũng không ít những người ra tù được cải tạo tốt, họ hối hận về những việc đã làm, họ biết thay đổi để làm lại cuộc đời và mong xã hội đón nhận họ một lần nữa, pháp luật khoan hồng và lòng người bao dung.

Vì vậy, bản tính con người sẽ phụ thuộc rất nhiều vào từng hoàn cảnh, ý và tâm muốn chuyển biến thì mọi điều trở nên tươi đẹp, hạnh phúc. Một số ít con người đạo đức bị tha hóa thì muôn đời họ vẫn đi sau người khác hoặc chính họ chấp nhận sống tội lỗi và đau khổ. Và đã làm người thì hãy rèn luyện bản tính và nhân cách, khi có nhân cách đỉnh đạc, trang nhã và hiểu biết chắc chắn sẽ được nhiều người yêu mến và tin cậy.

Không sự thay đổi hoàn cảnh nào có thể sửa chữa khiếm khuyết trong bản tính. Tức, chỉ có chính bạn mới cần phải thay đổi, đừng đổ lỗi cho hoàn cảnh, đừng làm nô lệ cho những suy nghĩ, hành động tồi tệ của bản thân. Cũng từ đó, lời Phật dạy: "Giang sơn dễ đổi bản tính khó dời".